GEBELİK TAKİBİ

Gebelik takibi gebeliğin başından doğum sonrasına kadar anne ve bebeğin durumunu değerlendirmek, anne-babayı bilgilendirmek, anne ve bebekle ilgili olası sorunları önlemek veya tespit etmek amacıyla yapılan muayenelerdir. Bu muayenelerin gebelik oluşmadan önce çiftlerin gebelik planladığı anda başlaması daha doğrudur çünkü bu durumda gebelikten önce annede gebelikle ilgili veya başka konuda bir problem varlığı araştırılır, gebeliğe hazırlık için vitamin ve gerekirse başka ilaçlar verilir, aile gebelik hakkında bilgilendirilir, böylece annenin gebeliğe en sağlıklı şekilde başlaması sağlanır.

Tüp bebek tedavisi sonucu gebe kalınması ilk 3 ayda ciddi dikkat gerektirir. İl dışından gelen hastalar ilk 3 ayını tamamlayana kadar merkezdeki ekip ile sıkı irtibatta kalmalı her türlü değişikliği paylaşmalı ve haberdar etmelidir.

Gebelik süreci aslında öncesi 3 ay, 280 gün gebelik ve sonrası 42 gün yani toplam 14 ay gibi bir süreyi içeren vücutta fizyolojik pek çok değişikliklerin olduğu, doğru yönetilmediği zaman ilerde geri dönüşümü olmayacak ve hayatın doğal akışını olumsuz etkileyecek değişimlere açık olan bir süreçtir. Kıymetli gebelik kabul edilerek takibi yapılan tüp bebek gebeleri anne ve bebek açısından tamamlanmış bir gebelik periyodu sonunda gelişimi mükemmel sağlıklı bebeğin dünyaya gelmesiyle son bulur.

Bu süre içinde ilk 32 hafta ayda bir sonraki 1 ay 2 haftada bir ve son ay asgari haftalık olmak kaydı ile doktoru ile görüşerek özellikle ileri yaş gebelikleri, çoğul tüp bebek gebelikleri ve ek tıbbi problemi olan gebeler (hipertansiyon, diyabet) riskli gebelik sayılarak bu programdan ve rutin takipten farklı özel tetkik ve muayeneleri içeren takip programları ile izlenebilirler. İlaveten psikolojik danışmanlık ve diyetisyen yardımı da gerekebileceği unutulmamalıdır.

Gebelik 280 gün yani 40 haftalık bir süreçtir. Bu süreçte gebe öngörülen ve öngörülemeyen bazı riskler taşır. Bu riskli durumlar kimi zaman bebek kimi zaman ise anne için problem oluşturur. Gebelik takibi ise bu risklerin yoğunlaştığı zamanlarda belli başlı muayene ve tetkiklerin yapılması sureti ile en güzel neticenin yani anne ve bebeğin sağlıklı bir doğumla karşılaşmasını sağlamak için yapılmaktadır. Bunlar bir dizi muayene ve tetkikleri içerir. Tüp bebek tedavisi ile gebe kalanların en büyük şansı planlanan gebelik öncesi öngörülebilen riskler açısından detaylı bir taramadan geçilmesidir. Bunlar kansızlık ve şeker hastalığı gibi kolay testlerden, sağlıklı bir bebek elde etmek için genetik tarama testleri gibi çok karmaşık tetkiklere kadar uzanan testlerdir. Bunlarda bir problem tespit edildiğinde mümkünse çözümü yoksa en az hasarla durumu anne ve bebek lehine çevirmeye çalışmaktır.

Gebelik oluştuktan sonra yine tüp bebek gebeliği olduğu için ilk 3 ay bazı ekstra hassasiyetler içermektedir. Bu şu nedenle önemlidir. Gerek taze siklus gerekse çözme embriyo transferi ile gebe kalınsın bu gebeler doğal gebelikten farklı olarak luteal faz desteğine ihtiyaç duyarlar. Çünkü spontan gebeliklerde yumurtlama kişinin kendi yumurtalığında oluştuğu için doğal progesteron hormonu üretebilmekte ancak tüp bebek tedavisinde bu hormonun kullanılan ilaçların bir sonucu olarak üretilememesi neticesinde vücuttaki eksikliği gebelik oluşumunu, oluşsa bile devamlılığını sürdürmekte zorlanmaktadır. Bu sebepten yumurta toplama işleminin ardından hemen progesteron içeren kapsül veya jel formunda ilaçlar genellikle 10 ila 12 hafta kullanılması bazen doz ayarlaması gerekebileceğinden mutlaka tüp bebek tedavisini planlayan hekim ile irtibatını kesmemelidir.

Bu hasta grubu bazen özellikle ağır erkek faktör varlığınde ve ileri yaş gebelikte tüp bebek tedavisinden bağımsız olarak artmış kromozomal bozukluk riski taşımaktadır. Bu sebepten ikili test, üçlü test, dörtlü test gerekirse CVS ve amniyosentez yapılabileceği konusunda bilgi verilmelidir.