Tüplerin Tıkanıklığı:

Kadın genital sisteminde bir ucu rahime diğer ucu yumurtalıklara açılan içi boş tüp şeklinde uzanan yapıya fallop tüpleri denilir. Kadına bağlı kısırlık vakalarının önemli bir kısmı bu tüplerdeki tıkanıklıklardan kaynaklanmaktadır.

Tüpün iç çeperi tıkanmış olabilir, dış kısmı çevre dokulara yapışık olabilir veya iç kısmını döşeyen siliyer hücreler fonksiyon göremiyor olabilir. Gebelik ilk olarak tüplerde oluştuğu için tüplerin tıkalı olması durumunda yumurta, tüpe geçemez veya geçse bile sperm tüp içindeki bozukluğa bağlı olarak tüpe ulaşamaz ve yumurtayı dölleyemez. Bazı durumlarda ise döllenme gerçekleşse dahi oluşan embriyo rahme ulaşamaz tüpte kalır ve bu durumda da dış gebelik oluşur.

Tüplerdeki tıkanıklığın en sık rastlanan sebebi genital enfeksiyonlardır. Genellikle enfeksiyon kaynağı daha önceki pelvik enfeksiyonlar, seksüel geçişli enfeksiyonlar, spiral kullanımı, düşük veya doğum sonrası enfeksiyonlar olabilmektedir. Hastanın önceden geçirmiş olduğu karın içi ameliyatları tüplerde yapışıklıklar oluşturabilmektedir. Özellikle perfore olmuş apandisit buna sebebiyet verebilmektedir. Daha önce dış gebelik geçirmiş olmak da riski artırmaktadır. Çikolata kisti (endometriozis) olgularında da tüplerde tıkanıklıklar oluşabilmektedir. Tüplerdeki tıkanıklık genellikle belirti vermemektedir.

Tanı Nasıl konulur?

Çoğunlukla çocuk sahibi olmadıkları için rahim filmi istenen hastalarda tüplerin birinde ya da ikisinde birden tıkanıklık görülebilir. Dikkatli bir ultrasonografi muayenesi ile içinde belirgin sıvı birikmiş tüpler de tanı koymaya yardımcı olur.

Rahim Filmi (HSG)

Rahim Filmi (HSG), rahim ve tüpleri görüntüleyen bir röntgendir. Normal bir röntgende rahim ve tüpler görülemez, görünür hale getirmek için rahim ağzından özel bir sıvı verilir ve bu esnada röntgen çekilir. Böylece rahim duvarları ile tüplerin yapısı ve geçirgenliği hakkında bilgi edinilir. Rahim iç duvarı ile ilgili patolojiler ve tüplere ait problemler HSG ile ortaya konulabilmektedir. HSG çekimi yaklaşık 15-20 dakika sürmekte ve genellikle adet ağrısı gibi bir ağrı hissedilmektedir. Hiç ağrı olmaması için anestezi ile de çekim yapılabilir. HSG çekimi sonrası enfeksiyonu engellemek için önceden antibiotik verilebilir.

Laparoskopi

Bazen şüpheli durumlarda kesin tanı koymak adına laparoskopiye (karın içerisine kamera ile bakılması) de başvurulabiliriz. Laparoskopi sırasında rahim ağzından verilen bir sıvının (genellikle metilen mavisi) tüplerden geçişi kontrol edilebilmekte ve böylelikle tüplerin iç yüzeyinde bir tıkanıklık varsa anlaşılabilmektedir. Bazı durumlarda tüpleri eski haline getirmek mümkün olmaz ve tüp ya çıkarılır ya da rahim ile olan bağlantısı kesilir.

Tüpler tıkalıysa ve mikro cerrahi yöntemlerde dahil açılamayacaksa, tüp bebek ile çocuk sahibi olmak mümkündür.